E

Easter cacti
"kaktusy wielkanocne" - gatunki i hybrydy rodzaju Hatiora, ponieważ okres kwitnienia przypada wiosną, a czasami w okresie Wielkanocy

Ecuador
p. Ekwador

ed.
skrót od editio - wydanie, wydawca (książki)

Edaficzne czynniki
właściwości fizyczne, chemiczne i biotyczne gleby warunkujące życie, rozwój i rozmieszczenie organizmów glebowych

Edafon
ogół drobnych organizmów roślinnych i zwierzęcych żyjących w glebie wpływających na jej strukturę i żyzność

Efemeroidy
rodzaj pseudokserofitów, wieloletnie rośliny zielne zdolne do znoszenia okresowej suszy w postaci kłączy, cebul, bulw. (pędy nadziemne pojawiają się ponownie po opadach, kiedy to następuje szybki rozwój roślin), występują na stepach, półpustyniach i takich pustyniach, gdzie deszcze padają dość regularnie

Efemerydy
rodzaj pseudokserofitów, roczne rośliny zielne, zdolne do znoszenia suszy, przeżywając ten okres w postaci nasion. Cały cykl rozwojowy (kiełkowanie, wzrost, kwitnięcie, owocowanie) odbywają w krótkim okresie (kilka tygodni) sprzyjających warunków (np. opady). Nasiona zachowują żywotność przez wiele lat, mogą więc występować na obszarach o niereglarnych lub epizodycznych opadach

Egzoderma
p. skórnia

Egzokarp
zewnętrzna warstwa owocni

Ekologia roślin
nauka badająca wzajemne zależności między pojedynczymi gatunkami lub zbiorowiskami roślin a środowiskiem

Ekosystem
układ ekologiczny (fragment przyrody) obejmujący żywe organizmy oraz środowisko nieożywione (biocenoza i jej biotop) w którym zachodzi stała wymiana materii i przepływ energii, np. łąka, las, staw

Ekwador
(Ecuador) państwo w Ameryce Południowej, w części środkowej Andy, na wsch. i zach. niziny; klimat w Andach górski, chłodny na nizinach równikowy
wyst. Armatocereus, Borzicactus, Brachycereus, Cleistocactus, Disocactus, Echinopsis, Epiphyllum, Espostoa, Hylocereus, Melocactus, Monvillea, Opuntia, Pereskia, Pilocereus, Praecereus, Pseudorhipsalis, Rhipsalis, Selenicereus, Weberocereus

em.
p. emend.

Embryo
p. zarodek

emend. (emendat.)
skrót od emendavit (poprawił), emendatus (poprawiony, udoskonalony) - skrót stosowany gdy znacznie zmieniony jest zakres lub opis (rodzaju, gatunku itd.) jednak nowy opis oparty jest na tym samym typie, np. Mammillaria Haworth (1812) emend. D.R.Hunt (1977) - oznacza, że oryginalny opis i zakres Hawortha został znacznie zmieniony przez Hunta
podobnie Rhipsalis micrantha (HBK)DC emend. Barthlott 1974 (Cactus micranthus) HBK 1823

Endemity
gatunki roślin (lub inne jednostki systematyczne) występujące tylko na jednym ograniczonym i zwykle małym obszarze (niekiedy pojedynczym stanowisku) wskutek izolacji geograficznej lub zmiany warunków ekologicznych i w następstwie zawężania ich pierwotnego areału (np. na wyspach, w izolowanych dolinach czy szczytach górskich) np. kaktusy z wysp Galapagos (rodzaje Jasminocereus, Brachycereus, Opuntia galapageia) czy Geohintonia mexicana - odnaleziona na jednym wzgórzu w Meksyku

Endokarp
wewnętrzna warstwa owocni

Endochoria
p. endozoochoria

Endoderma
p. śródskórnia

Endosperm (endospermia)
p. bielmo

Endozoochoria
(endochoria) jeden z typów zwierzęcosiewności polegający na przenoszeniu owoców (nasion) w przewodzie pokarmowym zwierząt; często pobyt w przewodzie pokarmowym nie szkodzi nasionom a nawet działa stymulująco

Entomogamia
p. owadopylność

Enzym
białko, które występując w bardzo małych ilościach katalizuje i kontroluje przebieg reakcji chemicznych w metabolizmie

Epiblema
(rhizodermis, ryzoderma) powierzchniowa jednowarstwowa tkanka tworząca skórę korzenia w strefie włośnikowej, pełniąca funkcję okrywającą, chłonną (zwiększa powierzchnię pochłaniania wody) i wydalniczą

Epichoria
p. epizoochoria

Epicotyl
p. epikotyl

Epiderma (epidermis)
naskórek, zewnętrzna nabłonkowa warstwa skóry, skórka, tkanka okrywowa roślin (w części naziemnej ma budowę specyficzną dla sukulentów)

Epifity
porośla, rośliny nie zakorzeniające się w glebie, które osiedlają się na pniach, gałęziach i liściach innych roślin, wykorzystjąc je tylko jako miejsce przyczepu, ale nie będące ich pasożytami - substancje odżywcze pobierają z otaczającego środowiska (humusu, deszczu, powietrza). Epifity mogą też rosnąć na innych przedmiotach, skałach, ścianach wąwozu itp. (p. także epility)
W większości są to rośliny o cienkich zwisających pędach, składających się z często spłaszczonych (przypominających liście) członów, z których wyrastają korzenie powietrzne, np.Aporocactus, Epiphyllum, Hylocereus, Rhipsalis, Selenicereus

Epigynyczny kwiat
p. kwiat górny

Epikotyl (epicotyl)
część zarodka lub siewki powyżej liścieni, po wykiełkowaniu nasienia wytwarza pierwsze liście właściwe

Epility (petrofity)
rośliny naskalne, rosnące na powierzchni litej, nie zwietrzałej skały, wykorzystując cienką warstwę gleby na powierzchni (chomofity) lub w szczelinach skał (chasmofity). W przeciwieństwie do rosnących na skałach epifitów wykazują wytrzymałość na wysychanie i nasłonecznienie
np. Strombocatus disciformis

Epitet gatunkowy
drugi człon nazwy każdej rośliny, ktory określa przynależność gatunkową (np. ingens w nazwie Echinocactus ingens)

Epityp
nadtyp ?

Epizoochoria
(epichoria) jeden z typów zwierzęcopylności polegający na roznoszeniu (rozsiewaniu) nasion w wyniku przyczepiania się do powierzchni ciała zwierząt

Esencjalizm (koncepcja typologiczna)
kierunek w teorii i systematyce roślin(kaktusów) który polega na porównywaniu nowych roślin z typami gatunków już istniejących; różnice wskazywać miały na odrębność gatunkową okazu; stosowany m.in. przez Linneusza, Salm-Dycka, Backeberga
p. także nominalizm, kladyzm, ewolucjonizm

et
"i, też, oraz" - stosuje się wtedy gdy nazwa została opublikowana łącznie przez dwóch autorów np. Melocacacus communis Link et Otto
(Link et Otto=Link and Otto= Link & Otto= Link i Otto)
podobnie: Buin et Bred., Britton et Rose, Lau et Weskamp, H.Friedr. et Rawl. i inne
p. także autor, ex, opis botaniczny

et al.
skrót od et alii (i inni) - stosuje się, gdy nazwa została opublikowana łącznie przez więcej niż dwóch autorów, cytowanie powinno być wtedy ograniczone do nazwiska pierwszego autora i słów et al.
np. Echinocereus kuenzleri Castetter et al. = Echinocereus kuenzleri Castetter, Pierce & Schwerin

etiam v.
skrót od etiam vice (patrz także) jako odesłanie do innego artykułu, książki itp.

Etiologia
p. wypłonienie

Etiopia
państwo w Afryce
wyst. Rhipsalis baccifera ssp. mauritana

Eukaryota
p. królestwo

Eurytermiczne gatunki
gatunki o szerokich granicach tolerancji cieplnej, p. stenotermiczne gatunki

Eurytopowe gatunki
gatunki znoszące bez szkody duże zmiany czynników środowiska (temperatura, wilgotność itp.) co sprzyja ich szerokiemu rozprzestrzenieniu, p. stenotopowe gatunki

Ewolucjonizm
kierunek w teorii i systematyce roślin(kaktusów), który zakłada równoważność dwóch procesów ewolucyjnych – odgałęziania (rozdzielania się) taksonów (p. kladyzm) i ich stopniowej dywergencji (niezależnej ewolucji różnicowania się cech). Stosowana przez Buxbauma, Friedricha
p. także esencjalizm, nominalizm

ex
"następnie, zaraz po" – przy podawaniu autorów opisu botanicznego stosuje się dla podkeślenia, że nazwa rośliny proponowana była przez jednego autora (ale opis był nieprawidłowy, np. niekompletny) a uzupełniona przez drugiego.
np. nazwa Parodia sanguiniflora Frič ex Brandt wskazuje, że roślina po raz pierwszy nazwana została przez A.V.Friča ale prawidłowy opis botaniczny podał Brandt
podobnie: Gymnocalycium nidulans Frič ex Backeberg
p. opis botaniczny, autor, nom.illeg., nom.inval.

ex cult.
następnie w hodowli
np. Gymnocalycium bicolor (Typ: F.Ritter 433 ex cult.)

ex cult. coll.
następnie uprawiany w kolekcji

excl.
skrót od exclusive z wyjątkiem, oprócz

excl.descr. syn. omn.
?

excl.type
skrót od excludo type (z wyłączeniem typu),
np. Praecereus Buxbaum - syn. Monvillea Britton et Rose excl. type
oznacza, że rodzaj Monvillea jest synonimem (został włączony do) rodz. Praecereus z wyjątkiem rośliny typowej Monvillea cavendishii, która weszła w skład rodzaju Acanthocereus