D
- Daktyloskopia nasion
- metoda określania przynależności rodzaju i gatunku na podstawie porównywania struktury łupin nasiennych
- DC
- w opisach kakt. skrót autora - od nazwiska botanika niem. Auguste Pyramus de Candolle (1793-1843)
- descr.
- skrót od descriptio - opis, p. opis botaniczny
- descr. nov.
- skrót od descriptio nova - nowy opis
- Dessierto de Atacama
- pustynia Atacama - p. Atacama
- Diabelski jęzor
- potoczne określenie Ferocactus latispinus
- diagn.
- skrót od diagnosis, diagnoza
- Diagnoza gatunkowa
- zbiór cech jakimi dany gatunek odróżnia się od innych, przeprowadzanie d.g. polega na tym, że badany osobnik zalicza się do gatunku z którego wzorcem jest zgodny; jeżeli nie odpowiada żadnemu z wcześniej opisanych wzorców sam staje się wzorcem dla nowego gatunku (zostaje opisany i nazwany odpowiednią nazwą)
p. opis botaniczny, p. binominalna nomenklatura
- Diaspory
- części roślin służące do ich rozmnażania, rozsiewania, zwykle mają budowę ułatwiające przenoszenie
- Diazinon
- środek owadobójczy
- Dicotyledoneae
- p. dwuliścienne rośliny, p. systematyka kaktusów
- diff.
- skrót od differentia - różnica
- Diploidalność
- występowanie w jądrze komórkowym dwu pojedynczych zespołów chromosomów (genomów) - jeden od gamety męskiej, drugi żeńskiej; występuje u większości roślin i zwierząt, np. Astrophytum asterias, Echinocactus grusonii, Ferocactus acanthodes, Mammillaria bocasana, Selenicereus pteranthus
- Disophyllum
- hybryd międzyrodzajowy Disocactus i Epiphyllum, np. Disophyllum floribundum
- DKG
- Deutsche Kakteen Gesellschaft - Niemieckie Towarzystwo Kaktusowe
- Długiego dnia rośliny
- p. rośliny długiego dnia
- Długość kaktusów
- p. wielkość kaktusów
- DNA
- kwasy deoksyrybonukleinowe, wielkocząsteczkowe związki chemiczne występujące w chromosomach, mitochondriach, które przekazują cechy dziedziczne czyli informację genetyczną z komórki macierzystej do komórek potomnych
- Dno kwiatowe
- (receptaculum) rozszerzone przedłużenie szypułki, w której są osadzone kielich, korona, pręciki i zalążnia
- Dolina Saguaro
- dolina w płn. Arizonie (USA), miejsce występowania Carnegiea gigantea
- Dolina starców
- El Valle de los Viejos, p. Baranca de Venados
- Dolnosłupkowy kwiat
- p. kwiat górny
- Dolny kwiat
- (kwiat hypogynyczny, kwiat górnosłupkowy) kwiat w którym pręciki i elementy okwiatu wyrastają na poziomie zalążni słupka lub niżej
- Drewno
- (ksylem) tkanka wyspecjalizowana w przewodzeniu wody, pełniąca także funkcje wzmacniające (włókna drzewne) i spichrzowe (miękisz drzewny)
- Drzewiasty kaktus
- Pereskia - polska nazwa rodzaju stosowana przez J.Bergera
- Drzewko szczęścia
- polskie potoczne określenie Crassula arborescens - Grubosz drzewiasty
- Drzewo filogenetyczne
- p. filogenetyczne drzewo
- Dwudzielność
- (dychotomia) podział na dwie części; widlaste (w kształcie litery V) rozgałęzienie pędu spowodowane podziałem wierzchołka wzrostu na dwa równorzędne, dające początek dwóm pędom; występuje w starszych egzemplarzach niektórych gatunków rodzaju Mammillariai i Echinocereus (np. Mammillaria parkinsonii, M.crucigera, M.tiegeliana)
- Dwuliścienne rośliny
- (Dicotyledonae, ob. Magnoliopsida ) klasa okrytozalążkowych roślin zielnych i drzewiastych zawierających w nasieniu zarodek nasienia, zwykle o 2 liścieniach. Obejmują znaczną większość roślin nasiennych (do klasy dwuliściennych należą Kaktusowce oraz większość sukulentów)
p. jednoliścienne rośliny
- Dwupienne rośliny
- rośliny mające kwiaty jednopłciowe na jednych osobnikach kwiaty pręcikowe (męskie) a na innych osobnikach słupkowe (żeńskie). Mówimy wtedy o męskich lub żeńskich osobnikach. Wśród Kaktusowców sporadycznie u Gymnocalycium i Mammillaria, wśród sukulentów powszechna u Euphorbia
p. jednopłciowe kwiaty
- Dwupostaciowość
- (dymorfizm, bimorfizm) występowanie dwu różnych postaci osobników jednego gatunku różniących się wyraźnie pod względem wyglądu, budowy i fizjologii; może polegać na występowaniu u tej samej rośliny organu w dwóch różnych postaciach (np. u wielu gatunków z rodzaju Rhipsalis pędy główne sa okrągłe i silne, pędy końcowe - płaskie, liściaste), W.Haage definiuje dymorfizm jako istotne różnice między roślinami młodymi i starszymi (np. Browningia candelaris, Opuntia galapageia), wg F.Rittera dymorfizm wykazuje wiele kaktusów chilijskich m.in. Neochilenia dimorpha
- Dychotomia
- p. dwudzielność
- Dymorfizm (dimorfizm)
- p. dwupostaciowość
- Dyniokłęb
- Mammillaria - jedno z polskich określeń rodzaju
- Dyniokłęb słoniozębiec
- stara polska nazwa Coryphantha elephantidens (roślina przynależąca kiedyś do rodzaju Mammillaria)
- Dysjunkcja
- (disjunktion) przerwa między zasięgami (obszarami występowania poszczególnych gatunków lub ich grup
np. Rhipsalis cassutha wyst. w Am. Środkowej i Płd., Afryce, Madagaskarze i Sri Lance
- Dysymilacja
- (dissimilation) proces fizjologiczny zachodzący w organizmie żywym prowadzący do rozkładu związków organicznych (z wydzieleniem energii) i wydalania poza ustrój powstałych produktów. Proces przeciwstawny asymilacji
- Dywergencja
- w rozwoju ewolucyjnym różnokierunkowe kształtowanie się narządu lub postaci osobników jakiegoś szczepu w różnych warunkach środowiskowych
- Działka kielicha
- (sepalen) płonne elementy budowy okwiatu wchodzący w skład kielicha, budową anatomiczną i wyglądem przypomina drobny zielony liść (u kaktusów zewnętrzne listki okwiatu)
- Działki okwiatu
- zazwyczaj barwne elementy okwiatu niezróżnicowanego (pojedynczego) podobne morfologicznie do płatków korony. U kaktusów rozróżniamy zewnętrzne i wewnętrzne działki okwiatu (odpowiednik działek kielicha i płatków korony okwiatu zróżnicowanego)
- Dziewicze Wyspy
- p. Wyspy Dziewicze
- Dzieworództwo
- (partenogeneza) rozwój zarodka z nie zapłodnionej komórki jajowej