D

Daktyloskopia nasion
metoda określania przynależności rodzaju i gatunku na podstawie porównywania struktury łupin nasiennych

DC
w opisach kakt. skrót autora - od nazwiska botanika niem. Auguste Pyramus de Candolle (1793-1843)

descr.
skrót od descriptio - opis, p. opis botaniczny

descr. nov.
skrót od descriptio nova - nowy opis

Dessierto de Atacama
pustynia Atacama - p. Atacama

Diabelski jęzor
potoczne określenie Ferocactus latispinus

diagn.
skrót od diagnosis, diagnoza

Diagnoza gatunkowa
zbiór cech jakimi dany gatunek odróżnia się od innych, przeprowadzanie d.g. polega na tym, że badany osobnik zalicza się do gatunku z którego wzorcem jest zgodny; jeżeli nie odpowiada żadnemu z wcześniej opisanych wzorców sam staje się wzorcem dla nowego gatunku (zostaje opisany i nazwany odpowiednią nazwą)
p. opis botaniczny, p. binominalna nomenklatura

Diaspory
części roślin służące do ich rozmnażania, rozsiewania, zwykle mają budowę ułatwiające przenoszenie

Diazinon
środek owadobójczy

Dicotyledoneae
p. dwuliścienne rośliny, p. systematyka kaktusów

diff.
skrót od differentia - różnica

Diploidalność
występowanie w jądrze komórkowym dwu pojedynczych zespołów chromosomów (genomów) - jeden od gamety męskiej, drugi żeńskiej; występuje u większości roślin i zwierząt, np. Astrophytum asterias, Echinocactus grusonii, Ferocactus acanthodes, Mammillaria bocasana, Selenicereus pteranthus

Disophyllum
hybryd międzyrodzajowy Disocactus i Epiphyllum, np. Disophyllum floribundum

DKG
Deutsche Kakteen Gesellschaft - Niemieckie Towarzystwo Kaktusowe

Długiego dnia rośliny
p. rośliny długiego dnia

Długość kaktusów
p. wielkość kaktusów

DNA
kwasy deoksyrybonukleinowe, wielkocząsteczkowe związki chemiczne występujące w chromosomach, mitochondriach, które przekazują cechy dziedziczne czyli informację genetyczną z komórki macierzystej do komórek potomnych

Dno kwiatowe
(receptaculum) rozszerzone przedłużenie szypułki, w której są osadzone kielich, korona, pręciki i zalążnia

Dolina Saguaro
dolina w płn. Arizonie (USA), miejsce występowania Carnegiea gigantea

Dolina starców
El Valle de los Viejos, p. Baranca de Venados

Dolnosłupkowy kwiat
p. kwiat górny

Dolny kwiat
(kwiat hypogynyczny, kwiat górnosłupkowy) kwiat w którym pręciki i elementy okwiatu wyrastają na poziomie zalążni słupka lub niżej

Drewno
(ksylem) tkanka wyspecjalizowana w przewodzeniu wody, pełniąca także funkcje wzmacniające (włókna drzewne) i spichrzowe (miękisz drzewny)

Drzewiasty kaktus
Pereskia - polska nazwa rodzaju stosowana przez J.Bergera

Drzewko szczęścia
polskie potoczne określenie Crassula arborescens - Grubosz drzewiasty

Drzewo filogenetyczne
p. filogenetyczne drzewo

Dwudzielność
(dychotomia) podział na dwie części; widlaste (w kształcie litery V) rozgałęzienie pędu spowodowane podziałem wierzchołka wzrostu na dwa równorzędne, dające początek dwóm pędom; występuje w starszych egzemplarzach niektórych gatunków rodzaju Mammillariai i Echinocereus (np. Mammillaria parkinsonii, M.crucigera, M.tiegeliana)

Dwuliścienne rośliny
(Dicotyledonae, ob. Magnoliopsida ) klasa okrytozalążkowych roślin zielnych i drzewiastych zawierających w nasieniu zarodek nasienia, zwykle o 2 liścieniach. Obejmują znaczną większość roślin nasiennych (do klasy dwuliściennych należą Kaktusowce oraz większość sukulentów)
p. jednoliścienne rośliny

Dwupienne rośliny
rośliny mające kwiaty jednopłciowe na jednych osobnikach kwiaty pręcikowe (męskie) a na innych osobnikach słupkowe (żeńskie). Mówimy wtedy o męskich lub żeńskich osobnikach. Wśród Kaktusowców sporadycznie u Gymnocalycium i Mammillaria, wśród sukulentów powszechna u Euphorbia
p. jednopłciowe kwiaty

Dwupostaciowość
(dymorfizm, bimorfizm) występowanie dwu różnych postaci osobników jednego gatunku różniących się wyraźnie pod względem wyglądu, budowy i fizjologii; może polegać na występowaniu u tej samej rośliny organu w dwóch różnych postaciach (np. u wielu gatunków z rodzaju Rhipsalis pędy główne sa okrągłe i silne, pędy końcowe - płaskie, liściaste), W.Haage definiuje dymorfizm jako istotne różnice między roślinami młodymi i starszymi (np. Browningia candelaris, Opuntia galapageia), wg F.Rittera dymorfizm wykazuje wiele kaktusów chilijskich m.in. Neochilenia dimorpha

Dychotomia
p. dwudzielność

Dymorfizm (dimorfizm)
p. dwupostaciowość

Dyniokłęb
Mammillaria - jedno z polskich określeń rodzaju

Dyniokłęb słoniozębiec
stara polska nazwa Coryphantha elephantidens (roślina przynależąca kiedyś do rodzaju Mammillaria)

Dysjunkcja
(disjunktion) przerwa między zasięgami (obszarami występowania poszczególnych gatunków lub ich grup np. Rhipsalis cassutha – wyst. w Am. Środkowej i Płd., Afryce, Madagaskarze i Sri Lance

Dysymilacja
(dissimilation) proces fizjologiczny zachodzący w organizmie żywym prowadzący do rozkładu związków organicznych (z wydzieleniem energii) i wydalania poza ustrój powstałych produktów. Proces przeciwstawny asymilacji

Dywergencja
w rozwoju ewolucyjnym różnokierunkowe kształtowanie się narządu lub postaci osobników jakiegoś szczepu w różnych warunkach środowiskowych

Działka kielicha
(sepalen) płonne elementy budowy okwiatu wchodzący w skład kielicha, budową anatomiczną i wyglądem przypomina drobny zielony liść (u kaktusów zewnętrzne listki okwiatu)

Działki okwiatu
zazwyczaj barwne elementy okwiatu niezróżnicowanego (pojedynczego) podobne morfologicznie do płatków korony. U kaktusów rozróżniamy zewnętrzne i wewnętrzne działki okwiatu (odpowiednik działek kielicha i płatków korony okwiatu zróżnicowanego)

Dziewicze Wyspy
p. Wyspy Dziewicze

Dzieworództwo
(partenogeneza) rozwój zarodka z nie zapłodnionej komórki jajowej